چکیده

رقابت سیاسی ارزشی متعلق به انسان معاصر است كه ریشه در تجربه تاریخی بشر دارد. جوامع بشری به تجربه تاریخی دریافتند كه اداره امور اجتماعی و سیاسی از عهده فرد و یا گروه خاصی بیرون است و برای این منظور باید عرصه را برای كلیه صاحب نظران باز گذارد تا از طریق تضارب آراء و نقد آنها در جریان یك رقابت سالم، در نهایت سیاست صحیح شكل گیرد. رقابت سیاسی یكی از مهم ترین شاخصه های مشاركت سیاسی همواره مورد دغدغه اندیشمندان حوزه سیاسی بوده است. از اصولی ترین سئوال در این حوزه چگونگی الگوی مطلوب رقابت سیاسی در عرصه مشاركت سیاسی است. مسئله مهم این است كه الگوی مطلوب رقابت سیاسی در نظامی كه بر پایه اسلام و آراء مردم استوار شده است چگونه باید باشد؟ در پژوهش حاضر تبیین الگویی نظری از اندیشه امام خمینی به عنوان فردی با ویژگی های خاص و منحصر به فرد مورد مداقه و توجه قرار گرفته است. در این پژوهش پس از بررسی الزامات و الگوهای رقابت سیاسی، با محور قرار گرفتن بیانات امام در باب رقابت سیاسی بطور عام و پیام معروف به منشور برادری ایشان به طور خاص و تحلیل محتوایی آن، این تحلیل به دست آمد كه امام خمینی معتقد به الگویی خاص از رقابت سیاسی در جامعه سیاسی بودند كه می توان آن را در الگوی سیاست متعالیه امام نیز جا سازی نمود. امام معتقد است كه رقابت سیاسی ای قابل پذیرش است كه در چارچوب الگوی «وحدت در عین كثرت» صورت پذیرد. رقابت سیاسی در این الگو برخلاف الگوهای دولت های سکولار، مبتنی بر قواعد و مختصاتی است كه باید در چارچوب اصولی چون اسلام، جمهوری، استقلال، آْزادی، حفظ نظام و منافع مردم صورت گیرد.»

دانش آموخته

• قاسم جعفرزاده (علوم سیاسی)

  کارشناس کرسی ها و نشست های علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

استاد راهنما

• عبدالوهاب فراتی

  عضو هیات علمی و دانشیار گروه علوم سیاسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

استاد مشاور

• محمدتقی آل سید غفور

  عضو هیات علمی و مدیر گروه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام نماینده مردم شوشتر در دوره اول مجلس شورای اسلامی