چکیده

دین و فلسفه (عقل و دین) نقش اساسی و عمده‌ای را در تاریخ زندگی بشر ایفا کرده‌اند کسانی که با تاریخ دین و فلسفه آشنا هستند، به خوبی می دانند که این سخن نه مورد اختلاف است و نه کسی آن را انکار کرده است. آن چه در این رابطه محل بحث و نزاع واقع شده است و اندیشه اندیشمندان را در طول سالیان دراز به خود مشغول داشته، موضوع هماهنگی و ارتباط یا ناسازگاری و عدم ارتباط یا سازگاری و عدم ارتباط این دو منبع عظیم است. در این نوشتار سعی شده، تا بعد از بیان کلیاتی در باب رابطه عقل و دین و نشان دادن تلاش بی وقفه اهل اندیشه برای برقراری این ارتباط و هماهنگی، به بررسی این مسأله از منظر غزالی به عنوان بزرگترین و مؤثرترین مخالف فکر فلسفی از یکسو و ابن رشد به عنوان یکی از مهمترین و جدی ترین طرفداران معرفت عقلانی و فلسفی از سوی دیگر پرداخته شود. شایان ذکر است چون در بیشتر کتابها و رساله‌ها به بررسی اختلاف غزالی و ابن رشد در مسائل جزیی و موردی، مانند معاد جسمانی و...، پرداخته شده است؛ لذا در این نوشتار مطمح نظر، زیر ساختهای مسائل جزئی در باب رابطه عقل و دین با توجه به آراء و نظریه‌های آن دو اندیشمند میباشد.

دانش آموخته

• امیر ابراهیمی

استاد راهنما

• علی شیروانی

  عضو هیات علمی و دانشیار گروه فلسفه و کلام پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

استاد مشاور

• محمد مهدی گرجیان عربی

  استاد گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام