چکیده

پاسخگویی به این پرسش که "آراء و عملکرد امام خمینی (ره) در باب تساهل و تسامح مبتنی بر چیست؟" دغدغه های اصلی نگارنده در این رساله است. فرضیه اصلی این است که آراء و عملکرد امام خمینی (ره) در باب تساهل و تسامح مبتنی بر اجرای قانون اساسی، اصول اساسی اسلام، عدم توطئه علیه نظام و رعایت مصلحت نظام اسلامی بوده است نگارنده در بخش نخست فصل اول به سابقه تاریخی موضوع تساهل و تسامح پرداخته است در بخش دوم این فصل معنای لغوی تساهل و تسامح را در کتب لغوی مورد بررسی قرار داده و معنای مصطلح را در اندیشه متفکران غربی و اسلامی مورد ارزیابی قرار داده است. بخش سوم این فصل را اختصاص داده است به تقسین بندی تساهل و تسامح از ابعاد مختلف و در بخش چهارم موافقین تساهل و تسامح را در غرب و اسلام مورد ارزیابی قرار داده است. نگارنده در فصل دوم به حدود و ثغور تساهل و تسامح در اندیشه امام خمینی (ره) پرداخته است لذا مواردی که در اندیشه امام خمینی (ره) از اصول ثابت اندیشه ایشان بوده است از بیانات وی استخراج کرده است که در آن موارد امام خمینی (ره) دیگر جایی برای تساهل و تسامح نمی دید و شدت عمل و قاطعیت از خود نشان میداد نظیر رعایت نکردن قانون اساسی، زیرا پا گذاشتن اصول مسلم اسلام، توطئه علیه نظام اسلامی در این موارد امام خمینی (ره) با هر شخص و نهادی در هر مقام و منسبی برخورد قاطع داشتند. در بخش نخست فصل سوم تساهل و تسامح در نظریه امام خمینی (ره) مورد ارزیابی قرار گرفته است برای این منظور واژه‌هایی نظیر آزادی، دموکراسی، انتخابات و حقوق اقلیتها در بیانات ایشان مورد کنکاش قرار گرفته است در بخش دوم این فصل تساهل و تسامح در سیره عملی امام خمینی مورد بررسی گذاشته شده است.

دانش آموخته

• ابوالفضل اژند

استاد راهنما

• نجف لک زایی

  استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

استاد مشاور

• سید علی میر موسوی

  عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه مفید