امروزه موضوع اینترنت، مسئله مهمی برای بیشتر کشورها، به ویژه کشورهای در حال توسعه و از جمله کشورهای اسلامی است. هم اکنون تعداد استفاده کنندگان اینترنت در ایران 000/200/33 نفر می باشد. همچنین برخی از بررسی ها نشان داد ه اند كه اینترنت منجر به افزایش انزوای اجتماعی و پیوندهای اجتماعی ضعیف و كاهش كیفیت ارتباط خانواده ها و دوستان می شود. هدف اصلی در این پژوهش بررسی تأثیر میزان استفاده از اینترنت بر روابط خانوادگی(زن وشوهری) وهدف فرعی آن بررسی وضعیت انسجام روابط درون خانواده و فضای عاطفی و هیجانی در خانواده و تاثیر آن بر میزان استفاده از اینترنت می باشد. دراین تحقیق از روش پیمایشی استفاده شده است . جامعه آماری آن دانشجویان متأهل دانشگاه های قم که از تعداد11398 دانشجو وبا کمک فرمول کوکرال، 235 نفر به روش نمونه گیری انتخاب شدند. برای پردازش وتحلیل اطلاعات از نرم افزارspss16 استفاده شده است و در آن از آزمون های کای اسکور، دی سامرز، تی استیودنت، تحلیل واریانس، پیرسون استفاده شده است و ازانجام تحلیل مسیر نتایج زیر بدست آمده است: میان متغیرها رابطه معنادار نیست(41. 0) اما رابطه معکوس را نشان می دهد و به نظر نگارنده علت آن ناشی از این است که جامعه آماری این پژوهش محدود به افراد تحصیل کرده در دانشگاهها می باشد. همچنین میان انسجام روابط خانوادگی با کنترل متغیر میزان استفاده از اینترنت درخانواده رابطه معناداری نیست. اما میان دو متغیر انسجام روابط خانوادگی و میزان استفاده از اینترنت(11. 0-) و همچنین میان متغیرهای میزان همدلی اجتماعی درخانواده(01 .0) ، توجه به نیازهای فردی درخانواده(7 0 . 0-)،داشتن همراه واقعی در زندگی(0.01) ، و متغیرحمایت اجتماعی در زندگی(0.1-) با میزان استفاده از اینترنت رابطه معکوس وجود دارد، یعنی باکاهش یک متغیر دیگری افزایش می یابد وبرعکس. برخی پیشنهادات که می توان جهت کاهش این مشکلات ارائه نمود به شرح ذیل است: ایجاد برنامه ریزی مناسب در جهت آگاه سازی خانواده ها بخصوص نسل جوان و شناخت شیوه های برخورد با این تکنولوژی وکاهش و پیشگیری از آسیب های ناشی از آن، بهسازی وضع خانواده ها و محیط های پیرامون ایشان از طریق تماسهای فراوان افراد صلاحیت دار،آموزش مهارت های زندگی به خانواده ها (بخصوص نسل جوان) ،شناخت نیازهای اساسی فرد در خانواده و فراهم آوردن شرایط و امكاناتی كه وی بتواند در حد مناسب و متعادل به رفع نیازهای خود بپردازد. کلید واژه: میزان استفاده از اینترنت،روابط خانوادگی، فضای عاطفی وهیجانی درون خانواده.
همکار آموزشی گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام / مدیر کل رصد دفتر تبلیفات اسلامی حوزه علمیه قم
استاد گروه مطالعات فرهنگی و ارتباطات دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام