رساله حاضر تحت عنوان بررسى حیات فرهنگی واجتماعی حاج شیخ عباس قمی، به بررسی زندگی، شخصیت، آثاروتألیفات یكى از علما و محدثین بزرگ مكتب تشیع در اواسط قرن چهاردهم هجری میپردازد و به ابعاد مختلف زندگی شخصی،اجتماعی و فرهنگی آن پرداخته و آثار و تألیفات مهم و برجسته ایشان را به عنوان مهمترین مسأله مورد بحث، مورد تحقیق و بررسی قرار میدهد. اهمیت محدث بزرگوار مبتنی بر فعالیتهای علمی واجتماعی به ویژه فعالیتهای فرهنگی و تألیفات ایشان میباشد بر این اساس دوران زندگى كوتاه اما پر بركت ایشان را میتوان به دو بخش مهم تقسیم كرد:دوران نخست، دورهای كه بعد از گذراندن تحصیلات مقدماتی در قم، راهی نجف اشرف گشت و به حضور علما و دانشمندان مهمی چون حاج میرزا حسین نورى شتافت و در آنجا كار اصلى ایشان بهرهگیری از محضر این استادو استنساخ مؤلفات وی بود. البته در این مدت نیز به كار تألیف مشغول بود ودوران دوم كه از سال 1331ق شروع میشود و حضور ایشان در مشهد مقدس میباشد در واقع بیشتر هم و غم ایشان در این سالها تألیف كتاب و مطالعه بوده است و در كنار آن به كارهای جنبی همچون برپایی منابر، برگزاری كلاسهای اخلاق و ارشاد میپرداخته است.به طور كلی ایشان در طی عمر 65 ساله خود موفق به نوشتن 105 كتاب ارزشمند گردید.از مهمترین كتابهای ایشان میتوان به كتاب مفاتیح الجنان، منتهی الامال، نفس المهموم، فوائدالرضویه و مهمتر از همه سفینة البحار و غیره اشاره كرد.روش گردآوری اطلاعات در این تحقیق کتابخانهای میباشد. کلید واژگان: شیخ عباس قمی، حیات فرهنگی و اجتماعی،نجف اشرف،قم.
عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
دانشیار گروه تاریخ و تمدن دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام