چکیده

بحث از اخلاق و حقوق و رابطه مطرح میان آندو، از مسائل و مباحث مهم در فلسفه اخلاق و حقوق بوده، که همواره مورد توجه اندیشمندان و فلاسفه، خصوصاً دانشمندان غربی می باشد. با ظهور مدرنیته که تغییر بزرگی در تفکر و تمدن غرب ایجاد نمود و به کلی آنرا متحول کرد، اخلاق و حقوق نیز تحث تاثیر این تغییر قرار گرفت و قرائت های جدیدی با محوریت سکولاریسم و اومانیسم در مورد اخلاق و حقوق و به تبع در تحلیل رابطه آنها مطرح شد. می توان مهمترین این نظریات را دو دیدگاه، پوزیتیویسم حقوقی (که قائل به تفکیک و عدم رابطه میان آاخلاق و حقوق است) و حقوق طبیعی ( که معتقد به ارتباط و تلازم و عدم انفکاک آنها می-باشد) دانست. اما آنچه که ما محور این نوشتار قرار دادیم، قرائت خاصی از رابطه اخلاق و حقوق بوده که بر آمده از دیدگاه حقوق طبیعی مدرن می باشد و می توان مدعی بود که امروزه نگاه حاکم در غرب و جهان بوده و اساس اعلامیه جهانی حقوق بشر می باشد، که طبق آن هرآنچه از حقوق طبیعی و فطری انسان محسوب می شود، از حیث اخلاقی نه تنها مجاز می باشد بلکه بایسته نیز تلقی می گردد، ولو با معیارها و اصول اخلاقی مورد پذیرش انسان در تضاد باشد (مانند هم جنس گرایی). حال در این نگارش ما در پی بررسی و نقد این دیدگاه هستیم، ولی از آنجا که تبیین دقیق و عمیق این دیدگاه و همچنین بررسی و نقد صحیح آن، بدون شناخت اصول و مبانیآنها امکان پذیر نیست، لذا ما مبحث خود را در چهار فصل تنظیم نمودیم. همانگونه که در بسیاری از تحقیقات مرسوم است در فصل اول به بیان کلیات که شامل طرح مساله و بررسی و تعاریف پرداخته ایم و هر آنچه که در مورد مفاهیم حقوق و اخلاق و مدرنیته که مرتبطبا مباحث ماست را توضیح داده ایم.در فصل دوم به تبیین مبانی و اصول نظری و فلسفی مدرنیته، اخلاق و حقوق پرداخته و مباحث مهم فلسفه حقوق و فلسفه اخلاق و همچنین رابطه آنها را مورد بررسی و تشریح قرار دادیم.پس از تبیین مبانی و مؤلفه ها، در فصل سوم رابطه اخلاق و حقوق در مدرنیته و دیدگاه های اصلی آنرا تبییین کرده و در فصل چهارم به نقد آنها پرداختیم. لازم به ذکر است که ما نظریات مقبول و مدنظر خود را در قالب نظریات اسلام مطرح نموده و در حدّ ظرفیت این نگارش به اثبات و استدلال پیرامون آن پرداختیم. کلمات کلیدی: اخلاق – حقوق – سنت - مدرنیته – غرب - دین – اسلام – سکولاریسم – اومانیسم.

دانش آموخته

• علی داودی

استاد راهنما

• محمدتقی یوسفی

  دانشیار گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

استاد مشاور

• یارعلی کرد فیروزجایی

  استاد گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام