چکیده

پژوهش حاضر با عنوان اندیشه‌های کلامی علامه طباطبائی معنون شده است. مسأله اساسی در پژوهش مزبور، پردازش به مباحث اعتقادی شیعه، خصوصا سؤالات نسل جوان مسلمان است. علامه در مباحث دینی از جمله نوادر افرادی هستند که در جهان معاصر از میان متفکران اسلامی سر برافراشته و مسائل اعتقاددی شیعه را با استدلال و منطق در هم آمیخه و شالوده آن را مبرهن و مستدل ساختند. در این پژوهش تلاش شده تا پاسخ علمی و منطقی شبهات کلامی و سؤالات اعتقادی بدون هیچ پیش داوری از نگاه علامه تبیی گردد. در پرسمان مزبور، گاهی قبل و بعد از بیان اندیشه علامه به اقتراح برخی از متفکران بزرگ، به اجمال پرداخته شده که غرض اصلی، یا آشکار ساختن جایگاه رفیع اندیشه او در میان سایر اندیشه هاست و یا هماهنگی آراء ایشان و کسانی است که حقیقت را از سرچشمه زلال وحی گرفته اند. مجموعه نوشته حاضر در سه بخش تدوین یافته که در بخش اول و دوم بیشتر به مباحثی پرداخته شده که جنبه مقدمی داشته و برای مبادی تصوریه بحث لازم و ضروری به نظر میرسید. در بخش سوم، به اصول اعتقادی پرداخته شد و در چند فصل بصورت جداگانه مورد بحث و بررسی قرار گرفته و تمتم اهتمام به عمل آمده تا دیدگاه علامه بطور شفاف ارائه گردد. در برخی موارد به مناسبت موضوع (بحث پلورالیزم دینی و بخش معاد) اندیشه امام خمینی در کنار اندیشه علامه آورده شد تا نشان داده شود که تا چه حد با هم تقارن دارند در حقیقت پاسخی است به آنان که در مقام تعارض این دو اندیشه سخن میگویند. خلاصه اینکه هر چند سخن و اندیشه علامه، آخرین کلام و فصل الخطاب نیست و لیکن برای ما پر واضح است که مبانی ایشان با متون دینی (کتاب و سنت) عجین و قرین گردیده و آنان که طالب و تشنه آب زلال مکتب تشیع می باشند، مبانی و اندیشه‌های علامه، صافترین و پاکترین نهری است که از آن کوثر ناب، اشراب شده و به سمت افکار و اندیشه پاک جوانان ساری و جاری است، و بدون تردید تمسک به آن موجب مصونیت از هرگونه لغزشهای اعتقادی و فکری است.

دانش آموخته

• مصطفی خلیلی

استاد راهنما

• محمد مهدی گرجیان عربی

  استاد گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

استاد مشاور

• احمد عابدی

  رییس دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم و مدیر گروه فلسفه دانشگاه قم