چکیده

دوران بقدرت رسیدن صفویان در ایران آن زمان، یکی از مهمترین دوره های تاریخی اسلامی است. اعلان مذهب تشیع بوسیله شاهان صفوی و دعوت از علمای شیعه مذهب از نقاط مختلف و تعامل و همکاری با آنان از خصوصیات این برهه می باشد. در این پایان نامه، به یکی از علمای شیعی پرداخته شده است. محمد امین استرآبادی، فردی که مدارج فقهی و علمی را طی نمود و با برخورداری از علوم مختلف اسلامی، تفکری را پایه گذاری کرد، که به اندیشه اخباری انجامید. این تفکر در مقابل اندیشه اصولی مجتهدان قرار داشت. بزودی نظرات او اندیشه غالب حوزه های دینی آن روزگار گردید. آین پایان نامه در دو بخش تنظیم گردیده است. سوال اصلی آن علل گرایش استرآبادی به اخبارگری است. فرضیه ای که ارائه شده بیان می دارد، به علت حضور استرآبادی در حوزه های اهل سنت مکه و مدینه آن زمان، تحت تاثیر اندیشه ظاهری قرار گرفته بود و از طرف دیگر تاثیرات استاد وی یعنی میرزا محمد استرآبادی باعث گرایش او به اخبار گری شده است. در بخش اول که شامل چهار فصل می باشد به تحولات سیاسی اجتماعی و همچنین زندگی استرآبادی پرداخته شده است. در فصل دوم به بیان اندیشه های اخباری استرآبادی، که برگرفته از کتاب او یعنی فوائد المدینه اختصاص دارد. استرآبادی معتقد است دین اسلام دچار ناخالصی ها شده است و تنها راه رسیدن به حقیقت دین، همانا پیروی از قرآن و ائمه معصومین(ع) می باشد. به نظر او بعضی از علمای شیعه باعث شدند علومی نظیر مباحث اصول که هیچ سابقه ای در حوزه های دینی نداشته وارد تفکر حوزوی شیعه شود. به اعتقاد او ریشه این علوم در تفکر اهل سنت می باشد. زیرا آنان با اعراض از ائمه معصومین(ع) که مفسرین واقعی دین خدا هستند، ناچار شدند برای جبران خلاء موجود به این علوم روی بیاورند. است‌آبادی معتقد است هر چیزی که مسلمانان در طول حیات خود بدان احتیاج دارند بوسیله ائمه دین بیان شده است و ما وظیه داریم که طبق قران و روایات به آنان مراجعه نماییم.

دانش آموخته

• سید ابوالفضل موسوی صدیق

استاد راهنما

• داود فیرحی

  استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران

استاد مشاور

• علی اصغر مصدق رشتی

  عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی