چکیده

اسلام سیاسی، اصطلاحی جدید است که در برابر اسلام سنتی پدید آمده و بیشتر برای توصیف آن دسته از جریان های سیاسی اسلام به کار می رود که خواستار ایجاد حکومتی بر مبنای اصول اسلامی هستند. پس از انقلاب اسلامی ایران سه گفتمان اسلام سیاسی روشنفکر لیبرال، چپ و فقاهتی در مقابل یکدیگر قرار گرفتند.اینکه گفتمان اسلام سیاسی درانقلاب اسلامی ایران چگونه بوده است؟ پرسش اصلی این پژوهش است. این پرسش با این فرضیه بررسی می شود که گفتمان اسلام سیاسی فقاهتی با توجه به ایده های آن، تنها گفتمان قابل ارائه در انقلاب اسلامی ایران است و رویدادهای تاثیرگذار بر آن هرچند منجر به انشعاب های درونی آن شده اند، اما همچنان در انقلاب اسلامی ایران فقط می توان از این گفتمان دفاع کرد. گفتمان اسلام سیاسی فقاهتی مبتنی بر اندیشه امام خمینی و بر ولایت فقیه، فقه و روحانیت به عنوان مفسر اصلی شریعت است. نقطه عزیمت این گفتمان در همه شاخص ها، آموزه های فقهی است. اما پس از مدتی این گفتمان به دو جناح بزرگ چپ و راست تقسیم شد که در پژوهش به آن پرداخته شده است.

دانش آموخته

• محمود علی پورگرجی