اشتراک دانش دانشگاه باقرالعلوم (ع)
ژئوپلتیک شیعه و مسأله امنیت ملی ایران
1385,علمی پژوهشی
چکیده
محیط امنیتی هر جامعه ای، تابع و برآیندی از تعامل و تقابل متغیرهای محیط داخلی و محیط خارجی آن است. بر این اساس، محیط امنیتی ایران به اقتضای طبیعت و هویت انقلابی - ایدئولوژیکی اش، و از جهت تاریخی، فرهنگی و قومی به سبب موقعیت ژئوپلتیک و ژئواستراتژیکی اش محیطی آسیب پذیر و مستعد بحران است. در شرایط کنونی بین المللی، رهیافت سنتی از امنیت که در آن تمرکز تقریبأ انحصاری بر عوامل نظامی و خارجی است، به تدریج قابلیت تحلیلی و کاربردی خود را در بررسی های امنیت از دست می دهد و عناصر تازه ای، از جمله اهمیت یافتن ابعاد فرهنگی و اعتقادی در امر ژئوپلتیک، زوایای جدیدی را در بحث امنیت ملی ایران نشان میدهد. در حال حاضر، موقعیت ایران در حوزه ژئوپلتیک شیعه، که ناشی از ترکیب شدن عوامل فرهنگی و اعتقادی با دسترسی به منابع عظیم انرژی و موقعیت های حساس ژئوپلتیکی و استراتژیکی است، حساسیت و توجه غرب را در دو محور ایدئولوژیکی - فرهنگی و امنیتی - راهبردی برانگیخته است. در این مقاله سعی شده است مسائل امنیتی ایران در ژئوپلتیک شیعه مورد بررسی قرار گیرد. کلیدواژه ها: امنیت ملی، ژئوپلتیک، ژئوپلتیک شیعه، غرب، تشیع، انقلاب اسلامی