اشتراک دانش دانشگاه باقرالعلوم (ع)
نقد تقریر نصر حامد ابوزید از تاریخ مندی قرآن
1390,علمی پژوهشی
چکیده
«تاريخ‌مندي متن» بر اثرپذيري «متن» از واقعيات فرهنگي و اجتماعي عصر پيدايش آن تأكيد دارد. اين مقاله تقرير نصر حامد ابوزيد از تاريخ‌مندي قرآن را بررسي مي‌كند. وي بر آن است كه قرآن يك «محصول فرهنگي» است. از اين‌رو «معناي اصلي» قرآن يك معناي تاريخي است و بايد با عنايت به آن واقعيات تفسير شود، اما نشانه‌هاي زباني موجود در قرآن اين قابليت را دارند كه در كانون «تأويل خلاق» قرار گيرند و بر حسب واقعيات اجتماعي و زباني عصر مفسر بازسازي شوند. هدف از تأويل قرآن بايد درك «مغزي» باشد نه «معنا» كه مربوط به عصر نزول است. لازمة اين رويكرد آن است كه بخش‌هايي از قرآن كه براي انطباق با واقعيات فرهنگي و زباني عصر حاضر نيستند، «شواهدي تاريخي» قلمداد شوند. مهم‌ترين اشكال ديدگاه ابوزيد حصر قرآن در حصار تنگ اقتضائات عصر نزول و پذيرش راه‌يابي مضامين باطلِ برخاسته از جهل و عقب‌ماندگي فرهنگ آن عصر در درون‌ماية وحياني است.
فایل مقاله :
استاد
احمد واعظی
استاد گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام / رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم / عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی