چکیده

خلیج فارس آبراهی است که در امتداد دریای عمان و در میان ایران و شبه جزیره عربستان واقع شده است. موقعیت استراتژیک و ژئوپلیتیک و هم چنین، اهمیت اقتصادی و سیاسی خلیج فارس سبب گردیده است که این خلیج از سایر نقاط جهان متمایز گردد. از این رو، حفاظت محیط زیست این منطقه در برابر انواع آلودگی ها امری اجتناب ناپذیر است. در واقع، مسأله آلودگی در خلیج فارس یکی از مسایل نگران کننده و در حال رشد بوده است که از دیرباز توجه کشور های منطقه را به خود جلب نموده است. این کشورها در کنفرانس های جهانی متعددی نگرانی خود را ابراز کرده اند و بر این موضوع تأکید داشتند که خلیج فارس به عنوان یک دریای نیمه بسته باید دارای رژیم حقوق خاصی باشد. در پاسخ به این نگرانی ها، حقوق بین الملل محیط زیست تلاش کرده است تا راهکارهای حقوقی در ابعاد ملی، منطقه ای و جهانی ارایه نماید. در این مقاله با استناد به اطلاعات کتابخانه‏ای و مطالعاتی و با توجه به اهمیت حفاظت از محیط زیست خلیج فارس ، به جنبه‏های حقوقی حفاظت محیط زیست خلیج فارس پرداخته شده است تا ضمن بررسی قوانین و مقررات مربوطه، به خلأهای حقوقی آن اشاره و راهکارهایی برای رفع کاستی های آن ارایه گردد. این مقاله با مشارکت فلورا حیدری، مهدی حیدری و سپیده هوشیاری در نخستین همایش بین المللی جامع محیط زیست، تهران، مرکز همایش های توسعه ایران، ارائه شده است.

دانش آموخته

• سید عباس پورهاشمی