اشتراک دانش دانشگاه باقرالعلوم (ع)
موضوع، مسائل و محدوده علم اعلی از دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی و بررسی نظریات رقیب
1393,علمی ترویجی
چکیده
از مهم‌ترین مباحثی که در، مباحث هشتگانه اصلی هر علم مورد بررسی قرار می‌گیرد، موضوع علم است. در بحث از موضوع علم در علوم عقلی، به گونه‌ای کلی اصل موضوع علم و چیستی عرض ذاتی و ملاک تمایز علوم و معیار اتحاد مسائل یک علم بررسی می‌شود. با توجه به اینکه علم فلسفه عهده‌دار اثبات وجود موضوعات دیگر علوم است، اگر این دانش بتواند مبحث موضوع علم را به درستی تبیین کند و ملاکی مبرهن در خصوص اعراض ذاتیه ارائه دهد، در دیگر علوم همین ملاک به عنوان اصل مسلّم تلقی می‌گردد و در هر علم فقط دربارة مصادیق آن بررسی صورت می‌گیرد. حکیم متأله استاد جوادی آملی، با التفات به اهمیت مسئله، به تبیین موضوع دانش فلسفه، تدقیق در عرض ذاتی و به تبع آن بحث از قلمرو و محدوده مسائل این علم پرداخته‌اند. صدرالمتألهین ملاک عرض ذاتی را نداشتن واسطه معرفی نموده، از همین رهگذر، عروض عارض اخص را منافی با عرض ذاتی‌بودن آن ندانسته و دانش فلسفه را بر همین اساس پی‌ریزی می‌کند و در ادامه، نظریه دو استاد ایشان ـ امام خمینی و علامه طباطبایی و نقدهای استاد جوادی آملی به آن نظریات بیان خواهد شد. ایشان دانش فلسفه را دانشی اعلی و علمی اعمّ از دیگر علوم (به استثنای عرفان نظری) می‌داند. شایان ذکر است در صورت عدم اهتمام به بحث حاضر، قلمرو علوم دچار اختلال می‌گردد.