اشتراک دانش دانشگاه باقرالعلوم (ع)
معقولات و انواع آن در فلسفه فارابی
1388,علمی پژوهشی
چکیده
بررسی آرای فارابی، در فلسفه اسلامی از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ چه اینکه افزون بر پی بردن به ابعاد پنهان فلسفه او - به عنوان یکی از مهم ترین فیلسوفان اسلامی - ریشه ها و اَشکال اولیه بسیاری از نظریات را در فلسفه اسلامی هویدا می سازد. این اهمیت، با توجه به دسترسی نداشتن محققان به منابع فلسفه فارابی و گاه بی توجهی به بررسی و معرفی این فلسفه، دو چندان گشته است. یکی از مباحث زیربنایی در فلسفه اسلامی، بحث معقولات (به ویژه بحث معقولات اولی و ثانیه) است که به مثابه یک پشتوانه معرفت شناختی برای مابعد الطبیعه و دیگر علوم، باید تلقی گردد؛ البته هر چند جایگاه منطقی این بحث، مقدم بر بسیاری از مباحث دیگر است، ارتباط نزدیک آن با مباحث وجودشناختی، تفکیک آن را از دیگر مباحث مشکل کرده است. از سوی دیگر، عدم اختصاص مبحثی خاص به این مسئله در آثار بسیاری از فیلسوفان، تحقیق در آن را با مشکلات بسیاری مواجه می کند و گاه برای تحصیل رأی فیلسوفی در این زمینه، نیازمند بازخوانی سراسر آثار وی هستیم که این مشکل، در مورد فیلسوفان متقدم دو چندان است؛ زیرا با کمبود پژوهش های مناسب در مورد آرای آنان، فحص كامل عبارات و آثار آنها، اهمیت بیشتری می یابد.