چکیده

این مقاله با مشارکت علی اکبر لبش و آرزو نجفیان و بلقیس روشن نوشته شده است. نهج البلاغه از شاخص ترین کتب اسلامی است که متن آن دارای ویژگی های زبانی و بلاغی منحصر به فردی است که مفاهیمی عمیق را در خود جای داده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی استعاره و تبیین ویژگی و کارکردهای آن در متن نهج البلاغه، در چارچوب نظریه آمیختگی مفهومی (Fauconnier & Turner, 2002) ، یکی از نظریه های متاخر معنی شناسی شناختی است. در این پژوهش با بررسی خطبه ۸۷ (معرفی الگوی انسان کامل) که از شاخص ترین خطبه های نهج البلاغه است و از طریق تحلیل ساختار معنی و سازوکار شناختی درک معنی، مراحل ساخت معنی به تصویر کشیده شده و تلاش شده است تا مشخص شود کدام یک از انواع آمیختگی ساخت معنا در این خطبه وجود دارد و شبکه آمیختگی های مفهومی در آن حاصل طی شدن چه مراحلی از مراحل شکل گیری معناست. یافته ها نشان می دهد که در فرازهای این خطبه از تمام انواع آمیختگی مفهومی استفاده شده است و با استفاده از سه مرحله ترکیب، تکمیل سازی و گسترش می توان به معنایی نوظهور دست یافت که هدف کلی آن به دست دادن مقیاسی بشری است تا از این طریق مفاهیم ربوبی برای انسان قابل درک شوند. در نمونه های ارائه شده، استفاده از توانایی خلاق بشری برای بیان مفاهیم انتزاعی از طریق مفاهیم عینی در فضاهای مختلف کاملا مشهود است.

فایل مقاله :

• مراحل-ساخت-معنا-در-خطبه-۸۷-نهج-البلاغه-از-دیدگاه-نظریه-آمیختگی-مفهومی-1.pdf

استاد

• سید علی اصغر سلطانی

  دانشیار گروه زبان انگلیسی، دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام