اشتراک دانش دانشگاه باقرالعلوم (ع)
مبانی پارادایمی رویکرد میان‌رشته‌ای و نسبت آن با سنت نظری حکمت اسلامی
1401,علمی پژوهشی
چکیده
علوم انسانی اسلامی کارآمد، برای حل مسائل و معضلات عینی که عموما چندتباری‌اند، نمی‌تواند در تک‌رشته‌ها متوقف شود و نیازمند بهره‌گیری از رویکرد میان‌رشته‌ای است. درحالی که میان‌رشتگی خود رویکرد نوینی در مغرب‌زمین است و از ابهامات پارادایمی و فقر مبانی رنج می‌برد، استفاده از این روش در پارادایم‌علم‌اسلامی، بدون توجه به لوازم و مبانی آن امکان‌پذیر نیست. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع کتاب‌خانه‌ای در سه‌گام نسبت میان میان‌رشتگی و پارادایم‌علم‌اسلامی را روشن می‌سازد که آیا این پارادایم، ظرفیت مطالعات میان‌رشتگی را دارد یا خیر؟ در گام اول ضمن بررسی نسبت میان سیستم و میان‌رشتگی، می‌کوشد اصلی‌ترین مبانی معرفت‌شناختی، روش‌شناختی و هستی‌شناختی میان‌رشتگی را استخراج و معرفی نماید. در گام بعدی، با عرضه‌ی این مبانی به پارادایم‌علم‌اسلامی، استقبال این پارادایم از مبانی میان‌رشتگی روشن می‌شود. در گام سوم، نشان داده می‌شود که این پارادایم، به‌گونه‌ای این مبانی را ارتقا می‌دهد که میان‌رشتگی تعالی‌یافته‌ای را هدف قرار می‌دهد و در حد میان‌رشتگی مرسوم متوقف نمی‌شود.
فایل مقاله :
استاد
علیرضا قائمی نیا
رئیس پژوهشکده حکمت اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و سردبیر فصلنامه ذهن