اشتراک دانش دانشگاه باقرالعلوم (ع)
مبانی فقهی رابطه با امریکا با محوریت اندیشه امام خمینی (رحمت‌الله علیه)
1396,کنگره بین المللی
چکیده
شناخت عناصر تأثیرگذار بر سیاست خارجی یک کشور، نخستین قدم برای هرگونه تعامل با آن است. مبانی اصلی جهت‌گیری‌های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، مبتنی‌بر منافع ملی و مصالح اسلامی است؛ به‌بیان‌دیگر، در این نوع از استراتژی‌ها علاوه‌بر عناصر مادی قدرت از عناصر معنوی نیز بهره می‌جویند. یکی از اساسی‌ترین عناصر معنوی در نظام اسلامی ایران، جایگاه آموزه‌های فقهی است. نگارنده بر این باور است که این مهم، نقش محوری در تدوین راهبردهای کلان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دارد. با توجه به جایگاه کلیدی حاکم شرع در جامعه اسلامی، تلاش شده است تا با روش تحلیلی و بررسی ادله فقهی، با محوریت اندیشه امام خمینی (رحمه‌الله‌علیه)، یکی از مهم‌ترین چالش‌های سیاست خارجی جمهوری اسلامی از بدو تأسیس تاکنون ارزیابی شود. درباره جواز و منع رابطه با کشور مستکبر، هر‌یک از طرفین جواز و منع، به ادله فقهی محکمی استدلال کرده‌اند. اما آنچه در تعارض ادله مهم است، چگونگی جمع بین دو دلیل است. بر‌اساس یافته‌های پژوهش حاضر، نگارنده عدم جواز را به‌عنوان شِقّ بدوی مسئله بیان می‌دارد و در ادامه، قاعده مصلحت را شِقّ دوم و قاعده محوری در نحوه تعامل با کشور مستکبر معرفی می‌کند؛ همچنین، حاکم شرع را نیز به‌عنوان مجری قاعده من بیده المصلحه در نظر می‌گیرد که با نظر کارشناس امر اقدام به صدور حکم می‌کند.