اشتراک دانش دانشگاه باقرالعلوم (ع)
فرایند دولت سازی نبوی (ص) در نخستین سوره مدنی بقره براساس تفسیر تنزیلی
1397,علمی پژوهشی
چکیده
ابهام در فرایند دولت سازی نبوی ص، مسئله اصلی این مقاله است. بنابراین، چگونگی فرایند دولت سازی نبوی (ص)، پرسش اصلی آن است. گمان ما آن است: سوره بقره، به مثابه اولین سوره مدنی، می تواند به این پرسش پاسخ دهد. اهمیت این سوره، به دلیل اولویت بندی و ارائه تدریجی مسائل مهم در فرایند دولت سازی در سال های آغازین تاسیس دولت نبوی (ص) است؛ زیرا سوره بقره، به عنوان اولین سوره مدنی، نقش مهمی در فرایند تاسیس دولت اسلامی پیامبر (ص) دارد. غرض ما را از ارائه فرایند ولت سازی نبوی (ص)، به منظور کاربست آن در دولت های تاسیسی جدید اسلامی است. برای رفع ابهام و پاسخ به این پرسش، از چهارچوب تفسیر تنزیلی موضوعی که مبتنی بر تفسیر براساس سیر نزول آیات قرآن است، بهره گرفته ایم. براساس مطالعه صورت گرفته، یافته های تحقیق برای فرایند دولت سازی نبوی در سوره بقره عبارت اند از: تبیین شاخصه های جامعه نوبنیاد مومنان، چگونگی رویارویی با گفتمان معارض نفاق و یهود به عنوان اپوزیسیون داخلی، نمادسازی دولت نبوی (ص) براساس تغییر قبله از بیت المقدس به مسجدالحرام در تمایز با یهود، تاکید بر امت وسط به عنوان نماد امت سازی، تبیین قانون دولت اسلامی و تشریع پاره ای از قوانین و بیان احکام جهاد.