اشتراک دانش دانشگاه باقرالعلوم (ع)
ریشه‌های شکل‌گیری دولت پریبندال در ایران در دوره پهلوی دوم
1398,علمی پژوهشی
چکیده
این مقاله با مشارکت محبوبه همتی و علی کریمی نوشته شده است. این مقاله ریشه‌های شکل گیری دولت پریبندال در ایران در دوره پهلوی دوم را تحلیل می‌کند. دولت پریبندال به مثابه یکی از مصادیق دولت‌های فاسد، گونه ای از دولت است که در آن نخبگان قدرت و کارگزاران حکومت ، حقوقی مازاد بر حقوق خود را در سطح سیستم سیاسی مطالبه می‌کنند. مقاله حاضر بر این پرسش اصلی تمرکز می‌کند که «ریشه‌های شکل گیری دولت پریبندال در زمان پهلوی دوم چیست؟» فرضیه مقاله ریشه‌های شکل گیری چنین دولتی را در عوامل فرهنگی، سیاسی و اقتصادی می‌پندارد. نوع تحقیق کیفی و رویکرد مقاله توصیفی-تحلیلی و روش تحقیق مبتنی بر تحلیل اسنادی است. یافته‌ها حاکی است که شکل گیری دولت پریبندال در دوره پهلوی دوم واجد ریشه‌های متنوع فرهنگی شامل نظام ادراکات نخبگان و فرهنگ سیاسی آمریت–تابعیت مبتنی بر کلاینتالیسم (حامی‌پروری)، اجتماعی ناشی از بحران سرمایه اجتماعی( اعتماد)، سیاسی شامل بحران مشروعیت و نیز ریشه اقتصادی ناشی از رانتیریسم (دولت تحصیلدار یا دولت با درآمدهای نفتی) و دولت بزرگ بوده است.