چکیده

هدف این تحقیق ارائه روی‌آوردی قرآنی نسبت به ارتباطات است و درصدد بیان این ایده است که ارتباطات در نگاه دینی اصولاً باید به شیوه دعوتی باشد. برای توضیح این ایده، در ابتدا بر مبنای مطالعه معناشناختی، دعوت را تعریف کردیم و در گام بعد در یک مطالعه استنطاقی- تطبیقیِ مستمر، روی‌آورد قرآنی دعوت را با دو نظریه مهم ارتباطات و در دو سطح کلان و خرد تحلیل نمودیم؛ نظریه کنش ارتباطی «یورگن هابرماس» و نظریه دریافت «استوارت هال». تفاوتِ بنیادین میان روی‌آورد دعوت با دو نظریه‌ی دیگر را می‌توان با مفهوم «قصد» (النیة) و نسبت آنها را با سه شیوه‌ی برهان، خطابه و جدل توضیح داد. در نگاه هابرماس، کنش آرمانی باید هر سه شیوه‌ی مذکور را واجد باشد. بر این اساس وی الگوی سه جهانی خویش را ارائه می‌دهد که در آن کنش باید به هر سه جهان ارجاع دهد و بر این اساس سه ادعای اعتبار واقعیت، صحت و صداقت را محقق سازد. اما این سه ادعا و سه جهان و سه شیوه چگونه می‌خواهند در یک کنش جمع شوند؟ هابرماس کنش ارتباطی را یک مجموعه می‌پندارد که باید دارای آن سه مدل کنش باشد. اما در روی آورد دعوتی با اضافه شدن قصد، جریانی _ به جای جهان_ شکل می‌‌گیرد که سه جهان، سه مدل و سه اعتبار فوق در قالب یک کنش متحد می‌شوند.

فایل مقاله :

• روی-آورد-قرآنی-دعوت،کنش-ارتباطی-هابرماس-و-نظریه-دریافت-هال.pdf

استاد

• سید محمد علی غمامی

  عضو هیات علمی گروه مطاللعات فرهنگی و ارتباطات