شناخت «مسأله» در پژوهش های مربوط به حوزه خانواده، دارای دو رکن مهم است؛ یکی این که آیا اساساً مسأله ای در حوزه مورد بررسی وجود دارد یا پژوهشگر دچار توهم وجود مسأله شده است. دیگر این که بر فرض وجود مسأله، سنخ آن چیست. برای پی بردن به وجود مسأله، لازم است محیط علمی ـ فرهنگی خانواده شناخته شود. در همین راستا شناخت پارادایم حاکم، تشخیص مکتب فکری مرتبط با مسأله و نظریه علمی که خاستگاه مسأله واقع شده نیز ضرورت دارد. همچنین برای شناخت مسأله لازم است به تحلیل جنبه های کاربردی رفتاری مسأله، مانند حوزه دانش و نظام رفتاری مربوط به آن نیز پرداخت. در سنخ شناسی مسأله امور مختلفی چون بررسی ماهیت شناختی یا غیرشناختی مسأله، شناخت حقوق و آزادی ها، تحلیل کارکردها، آثار و پیامدها و تعیین سیاست گذاری، اصول، قواعد و مقررات حقوقی ضرورت دارد. مقاله حاضر به بررسی موارد یادشده که از ضروریات تألیف یک مقاله پژوهشی است، می پردازد.
همکار آموزشی گروه فلسفه های مضاف دانشگاه باقرالعلوم (ع)
محمود حکمت نیا، حقوقدان، نویسنده و محقق اسلامی و دارای دکترای حقوق از دانشگاه تربیت مدرس است. وی با رتبه استادی، عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشکده نظامهای اسلامی، معاون سابق آموزش و پژوهش و عضو هیئت امنای پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، عضو هیئت علمی وابسته پردیس فارابی دانشگاه تهران و عضو حقیقی شورای فرهنگی اجتماعی زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی و سردبیر مجله علمی پژوهشی حقوق اسلامی و سردبیر مجله دین و قانون است.