اشتراک دانش دانشگاه باقرالعلوم (ع)
تعامل با سلطان جور در اندیشه شیخ مفید
1393,علمی پژوهشی
چکیده
این مقاله با مشارکت بهاءالدین قهرمان نژاد، فهیمه فرهمندپور و مرتضی حسنی نسب نوشته شده است. فقهاى شیعه در طول تاریخ فقه، نسبت به حکم همکارى با حاکمان - به ویژه حاکمان جور رأى واحدى نداشته اند. تا پیش از شیخ مفید، حرمت این همکارى، مورد اتفاق فقهاى شناخته شده شیعه بوده است; اما وى، در این رأى تجدید نظر کرد. پژوهش حاضر به منظور بررسى و شناسایى علت تغییر رویکرد شیخ مفید نسبت به همکارى با سلطان جائر در مقایسه با عالمان شیعه دوره هاى پیش از او، روش هرمنوتیک قصدگراى اسکینر را انتخاب کرده که به دلیل توجه به متن و زمینه این تغییر و همچنین موضوع هنجارهاى مرسوم، بسیار مناسب به نظر مى رسد. با اتخاذ این روش، آزمودن این فرضیه که »شیخ مفید به دلیل تغییر شرایط حاکم بر جامعه اسلامى و فرصتى که آل بویه براى شیعیان ایجاد کرده بود، هنجار مرسوم حرمت همکارى با سلطان جائر را تغییر داده و آن را به جواز و حتى وجوب همکارى بر اساس شرایطى خاص تبدیل کرده است«، اساس پژوهش حاضر قرار گرفته است.
فایل مقاله :
استاد
محسن مهاجرنیا
استادیار گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
سید صادق حقیقت
استاد دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه مفید