چکیده

در این نوشتار با نگاهی تطبیقی به بررسی مساله ی رجعت نزد امامیه و شیخیه می پردازیم. رجعت یکی از مباحث اعتقادی در فرهنگ شیعه است و برای اثبات آن شواهد عقلی و نقلی فراوانی ارایه شده است . معنای دقیق و مراد از رجعت از نظر امامیه ، بازگشتن عده ای از خالصان و پاکان در زمان ظهور حضرتمهدی(ع) برای یاری ایشان و همچنین بازگشت عده ای از ناپاکان و دشمنان برای انتقام گرفتن از آنان است . و از آن جایی که موضوع رجعت در مکتب امامیه حایز اهمیت است . شیخیه نیز همانند امامیه به رجعت اعتقاددارند ولی درمواردی با امامیه اختلاف نظر دارند و انگیزه ی نگارنده از مطرح کردن چنینموضوعی کمبود آثار تطبیقی در زمینه ی اختلافات و اشتراکات شیخیه با امامیه می باشد. چون با طرح چنین موضوعی اختلاف میان این دومکتب در مواردی چون امامت و رجعت و معاد مشخص می گردد که نتیجه گیری مخاطب را در پژوهش های بعدی آسان تر می کند . و اختلاف دیگر شیخیه و امامیه اینکههردو مکتب به مساله ی رجعت اعتقاد دارند ولی با این تفاوت که شیخیه در زمینه ظهور امام زمان (ع) و رجعت ایشان دچار اشتباه شده اند که قیامت و ظهور امام و رجعت ایمه (ع) در روز های متفاوتی رخ می دهد و اینکه حضرت با بدن هورقلیایی ظهور خواهد کرد. درصورتی که علامه طباطبایی معتقد است رجعت و ظهور امام و ایمه (ع) و قیامت هر سه مراتب مختلف یک حقیقت هستند . این مقاله با مشارکت محمدعلی رستمیان و مهوش زارعی نوشته شده و در دومین کنفرانس ملی حقوق، الهیات و علوم سیاسی، شیراز، مرکز توسعه آموزشهای نوین ایران (متانا)، ارائه شده است.

دانش آموخته

• حمزه علی بهرامی