چکیده

قرآن کریم خاستگاه استبداد را در «خود بنیاد پنداری آدمی» می‌داند. از این رو نه حکومت فردی، نه حکومت جمعی و نه هر گونه سازوکاری از توزیع قدرت را، مانع نفوذ استبداد نمی‌داند. استبداد در قرآن که با واژگانی چون ستم، نافرمانی، جور و شرک بیان شده است، خود دارای سطوح مختلفی است که از نافرمانی خداوند آغاز می‌شود، سپس به طغیان در روابط میان انسان‌ها و ستم انسان به نفس خود، منتهی می‌شود. قرآن در داستان‌های تاریخی اقوام پیشین، معاصران پیامبر و سرانجام نافرمانان بر «روحیه خود بنیاد پنداری» آنان تأکید دارد.

دانش آموخته

• محمد پزشگی