چکیده

کتاب «روحانیت و سیاست: مسائل و پیامدها» به موضوع «آسیب شناسی روحانیت و سیاست» می پردازد. روحانیت در شیعه، برخلاف روحانیت در مسیحیت، نهاد متولی دین نیست؛ بلکه نهاد تخصصی وکارشناسی دین است. اقتدار دین بیشتر برخاسته از اقتدار نصوص دینی است که هدایتگر و فعال ساز حاملان نص است. بدین لحاظ، روحانیت شیعه نمی تواند نهادی در حاشیه باشد؛ یا در قدرت است یا در سپهر سیاست. همچنین، نهاد روحانیت نمی تواند غیرسیاسی بماند؛ روحانیت بنا به نسبتی که با نص اسلامی دارد، همواره خود را مسئول می داند و برحسب موقعیت تاریخی، ممکن است رسالت یا وظیفه ای جدید بر کارکردهای سنتی و اصیل خویش بیفزاید و نیز بنا به آنچه تکلیف شرعی می داند، در کلیت نظام سیاسی مشارکت کند و این گونه، به تصدیگری سیاسی بپردازد. تجربه انقلاب اسلامی و سه دهه حضور روحانیان در قدرت نشان می دهد که آنان از بسیاری ظرفیت ها و امکانات فکری و نهادی خویش در اداره جامعه آگاه شده اند، با این همه، آسیب های فراروی روحانیان و کارکردها و ساختار و مدنیت سازمان آنان قرار گرفته است. این اثر به دنبال پاسخ به این پرسش است که روحانیت چه کارکردها و ساختاری دارد و چه پیامدهایی بر کارکرد و سازمان روحانیت مترتب است.

استاد

• عبدالوهاب فراتی

  عضو هیات علمی و دانشیار گروه علوم سیاسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی