چکیده

آنچه در این نوشتار مورد توجه و نظر است بحث خداشناسی (الهیات بالمعنی الاخص) و انسان‌شناسی (علم النفس فلسفی) و مباحث مربوط به معاد است. این سه عنوان، که از مباحث اصلی و حتی می‌توان گفت اصلی‌ترین مباحث فلسفۀ اسلامی است، در فلسفۀ مشاء و اشراق و حکمت متعالیه دنبال می‌شود و روشن است در هر بحث، در صورت امکان، به تاریخچۀ بحث در ادیان و مذاهب و حتی نحله‌ها و مکتب‌های فلسفی قبل از سه مکتب‌ فلسفی نیز اشاره خواهد شد. سیر مباحث در این کتاب تتبع و تحقیق، تجزیه‌وتحلیل، نقد و بررسی در موارد لازم و احیاناً ارائۀ نظریۀ جدید خواهد بود و صرف توصیف اقوالْ موردنظر این نوشتار نخواهد بود. در پایان، از همۀ بزرگوارانی که این اثر را مطالعه یا تدریس می‌کنند تقاضا دارم انتقادها و پیشنهادهای خود را جهت اصلاح و تکمیل مطالب ارائه‌شده، به‌عنوان هدیه‌ای ارزشمند، به بنده ارائه دهند. از همۀ عزیزانی که در به‌ثمر رسیدن این کار بنده را یاری ‌فرمودند کمال تقدیر و تشکر را دارم، مخصوصاً از برادر عزیزم، حجت‌الاسلام و المسلمین جناب آقای دکتر مریجی، و همۀ همکاران محترم ایشان.

استاد

• حسن معلمی

  استاد گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام