گروهی از پژوهشگران معتقدند صدرالمتألّهین هیچ نکته جدیدی بر مباحث سیاسی فارابی و ابن سینا نیفزوده, شمار دیگری بر این باورند که او صرفاً به بسط مباحث مجمل و مبهم فارابی اکتفا کرده است. در اثر حاضر استدلال شده است که با طرح حکمت سیاسی متعالیه دور جدیدی در اندیشه سیاسی شیعه آغاز شد که نشان دهنده چالش و نزاع بیش از پیش میان سیاست دینی و نظم سلطانی بود و زمینه را برای تحقق علمی و عملی حکومت دینی, در ادوار بعدی, فراهم کرد. این اثر تا کنون موفقیتهایی را در کارنامهی نویسنده ثبت کرده است؛ از جمله به عنوان کتاب سال دانشجویی؛ کتاب سال حوزه و برگزیده کنگره دین پژوهان معرفی شده است. بحث ابتکاری حکمت سیاسی متعالیه برای نخستینبار در این اثر آمده است. فهرست مطالب: سخنى با خواننده مقدّمه فصل اوّل:زمينههاى تكوين شخصيت سياسى صدرالمتألّهين -مقدّمه -زندگى سياسى -اوضاع زمانه -عصر صدرالمتألّهين از نگاه خود وى -ميراث علمى ملاّصدرا فصل دوم:جايگاه دانش سياسى در حكمت متعاليه -الف) دانش سياسى در آثار ملاّصدرا< -ب) منابع انديشه سياسى صدرالمتألّهين فصل سوم:زندگى سياسى در انديشه صدرالمتألّهين -تأمل در معاش انسانها -جايگاه دنيا در انديشه ملاّصدرا -مفهوم سياست در انديشه ملاّصدرا -تفاوت سياست و شريعت از نظر مبدأ -تفاوت سياست و شريعت از نظر غايت -تفاوت سياست و شريعت از نظر فعل -تفاوت سياست و شريعت از نظر انفعال -اجتماع و قانون فصل چهارم:حكومت دينى در انديشه ملاّصدرا -مقدّمه -كار ويژههاى حكومت دينى -سعادت فصل پنجم:ساختار حكومت دينى در انديشه ملاّصدرا -. آغازگر يا مقلّد؟ -. انواع نظام سياسى -جمعبندى خاتمه:نتيجهگيرى پيوستها -الف: گزيده مباحث سياسى در آثار صدرالمتألّهين -ب: گاهنامه زندگى و زمانه صدرالمتألّهين فهرستها -فهرست آيات -فهرست روايات -فهرست اشعار -فهرست اسامى معصومين عليهمالسلام -فهرست اعلام -فهرست علوم و توابع آن -فهرست گروهها، جماعات و طوايف -فهرست كتابها، مقالات و مجلات -فهرست مكانها -فهرست اصطلاحات و مفاهيم منابع و مآخذ
استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی